WYWIAD: Za 18 miesięcy obecne definicje budowli i budynku trafią do kosza
Ustawodawca musi zmienić definicje budowli tak, aby nie zawierała odesłań do prawa budowlanego. Na nowo powinna być też opracowana definicja budynku na potrzeby podatku od nieruchomości, gdyż ona również przysparza kłopotów interpretacyjnych – mówi w wywiadzie dla Forum Polskiej Gospodarki Paweł Wyporski, starszy konsultant w Thedy & Partners.
TK wydał bardzo ważny wyrok dotyczący opodatkowania budowli w sprawie, którą reprezentował Thedy & Partners. Co dokładnie z tego orzeczenia wynika?
We wtorek 4 lipca 2023 r. Trybunał Konstytucyjny w wyroku o sygn. akt SK 14/21 stwierdził, że definicja budowli z art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest niezgodna z konstytucją i straci moc za 18 miesięcy. Niezgodność zdaniem Trybunału polega na naruszeniu zasady wyłączności ustawowej w prawie podatkowym, zgodnie z którą m.in. przedmiot opodatkowania powinien być uregulowany w ustawie (art. 217 w związku z art. 84 Konstytucji).
Sędziowie przy ustnym ogłoszeniu wyroku podkreślili, że „nie powinno się określać tak ważnej dla podatnika sprawy jak przedmiot opodatkowania w ustawie niepodatkowej albo nawet w aktach niższej rangi”. Sędzia TK Rafał Wojciechowski wskazał także, że dziś definicja budowli w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych odsyła do szeroko pojętego prawa budowlanego (nie tylko do ustawy Prawo budowlane). Zdaniem sędziego, podatnicy powinni na podstawie samego brzmienia przepisów ustawy podatkowej wiedzieć, bez większych wątpliwości, czy dany obiekt podlega opodatkowaniu, czy też nie. Obecnie jednak, w przypadku budowli, nie jest możliwe określenie przedmiotu opodatkowania wyłącznie na podstawie ustawy podatkowej – konieczne jest przy tym odwołanie do przepisów prawa budowlanego, które również nie pozwalają precyzyjnie ustalić, czy dany obiekt podlega opodatkowaniu jako budowla, czy też nie.
Wskutek wyroku, ustawodawca będzie musiał w ciągu 18 miesięcy zmienić definicję budowli w taki sposób, aby nie zawierała odesłań do prawa budowlanego. Co ważne, ustawodawca powinien zdaniem TK sformułować na nowo także definicję budynku na potrzeby podatku od nieruchomości, gdyż ona również przysparza kłopotów interpretacyjnych. Dokładne założenia Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie poznamy jednakże dopiero po opublikowaniu pisemnego uzasadnienia wyroku.
Wyrok został odroczony o kilkanaście miesięcy, a decyzje już wydane zostają w mocy. Co to oznacza w praktyce?
Zgodnie z zapadłym wyrokiem, art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wprowadzający definicję budowli straci moc obowiązującą dopiero po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Uchylenie przez TK wadliwego przepisu oznacza, że ustawodawca nie ma wyjścia – będzie musiał w ciągu 18 miesięcy zmienić definicje budowli, ale również budynku znajdujące się w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Do czasu wejścia w życie nowelizacji, w dalszym ciągu podatnicy, jak i organy podatkowe oraz sądy, muszą korzystać z aktualnego brzmienia przepisu i wydawać na jego podstawie decyzje oraz orzeczenia. Podatnicy nie mogą uznać, że z uwagi na wadliwość przepisu i zapadły przed TK wyrok nie będą opłacać należnego podatku od budowli – taka sytuacja, oczywiście teoretycznie, będzie mogła mieć miejsce, gdy ustawodawca nie zdąży wprowadzić nowelizacji w wyznaczonym terminie – wówczas podatku od budowli w ogóle nie można by pobierać.
Cały wywiad można przeczytać pod tym linkiem: Za 18 miesięcy obecne definicje budowli i budynku trafią do kosza [WYWIAD] – Forum Polskiej Gospodarki (fpg24.pl)
W sprawie, w której zapadł omawiany wyrok TK, podatnik był reprezentowany przez Ekspertów Thedy & Partners.