Firmy szukają ucieczki przed negatywnymi konsekwencjami zmian w PIT i CIT

Michał Thedy, doradca podatkowy, wspólnik w Thedy & Partners komentując sprawę na łamach gazety zwraca uwagę, że planowane zmiany zakładają, że spółki komandytowe od 1 stycznia staną się podatnikami CIT. Przedsiębiorcy, którzy prowadzili działalność w ramach takich spółek, zazwyczaj występowali jako wspólnicy o ograniczonej odpowiedzialności (tzw. komandytariusze). W przypadku komandytariuszy będących osobami prawnymi, ich efektywne opodatkowanie nie powinno ulec zmianie, gdyż założeniem projektu było zwolnienie wypłat z zysku ze spółki komandytowej do wspólników będących osobami prawnymi na analogicznych zasadach jak w przypadku dywidend wypłacanych ze spółek kapitałowych (gdzie dywidenda jest zwolniona pod warunkiem posiadania przynajmniej 10% udziałów przez nieprzerwany okres 2 lat). Niestety projektowane przepisy nie są do końca jasne w tej kwestii i powinny jak najszybciej zostać doprecyzowane, tak aby komunikowana w uzasadnieniu projektowanych zmian możliwość zwolnienia nie budziła wątpliwości.

Co jednak w przypadku komandytariuszy nie posiadających wymaganych 10% lub komandytariuszy będących osobami fizycznymi? Jeśli nadal zależy im na jednokrotnym opodatkowaniu bardziej niż na nieograniczonej odpowiedzialności to potencjalnie stoją przed nimi dwie podstawowe alternatywy: albo przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną (która przy spełnieniu odpowiednich warunków nie będzie podatnikiem CIT) albo zmiana statusu wspólnika z komandytariusza na komplementariusza.

Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną powinno pozwolić zachować jednokrotne opodatkowanie, ale będzie się wiązało z pełną odpowiedzialnością za zobowiązania spółki (wszyscy wspólnicy spółki jawnej odpowiadają bowiem za jej zobowiązania bez ograniczeń).

Podobnie w przypadku zmiany statusu na komplementariusza. Komplementariusz jest wspólnikiem spółki komandytowej, który odpowiada za jej zobowiązania w sposób nieograniczony. W jego przypadku, jest możliwe odliczenie od podatku od dywidendy podatku zapłaconego przez spółkę, co sprawia że efektywnie mamy do czynienia z jednokrotnym opodatkowaniem.

Innymi słowy trzeba wybrać pomiędzy zwiększeniem obciążeń podatkowych, a zwiększeniem odpowiedzialności. Co istotne, zakładając, że przedsiębiorcy będą czekać do momentu aż będzie pewne że przedmiotowe zmiany zostaną uchwalone, przekształcenie prawdopodobnie może się zakończyć dopiero w przyszłym roku, co może oznaczać dodatkowy podatek od zysków wygenerowanych w przyszłym roku do momentu przekształcenia. To dodatkowo pokazuje, że harmonogram zakomunikowania i wprowadzenia przedmiotowych zmian kłóci się z zasadami państwa prawa (nie wspominamy już tutaj o generalnej dyskusji co do celowości planowanych zmian, które – jak się wydaje – uderzą głównie w polskich, indywidulanych przedsiębiorców).

Spółki jawne nie staną się podatnikami CIT w przypadku gdy ich wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne lub gdy spółka złoży informację ujawniającą strukturę właścicielską. W tym wypadku, w przypadku spółek gdzie wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, jak najszybszej analizie powinna zostać poddana struktura właścicielska, tak aby przygotować się do ewentualnego wypełnienia obowiązków informacyjnych.

Problemów praktycznych ze stosowaniem przedmiotowych zmian na pewno będzie sporo – większość z nich pokaże dopiero praktyka. Miejmy nadzieję, że projektowane przepisy zostaną przynajmniej wyklarowane w kwestii zastosowania zwolnienia dywidendowego do wypłaty zysku ze spółki komandytowej.

Jeżeli chodzi o spółki nieruchomościowe, to w istocie projektowane zmiany nie nakładają dodatkowego opodatkowania (ciągle sprzedaż spółki nieruchomościowej przez właściciela z kraju chronionego przez umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania nie będzie opodatkowana w Polsce). Niemniej jednak nakładają one na podatników bardzo uciążliwe obowiązki (również nie do końca sformułowane w jasny sposób). Tu niestety trzeba zauważyć, że Ministerstwo zdaje się postrzegać rynek nieruchomości jako obszar potencjalnych nadużyć podatkowych. Tymczasem, tak naprawdę możliwości legalnego aczkolwiek agresywnego planowania podatkowego zostały już dawno zamknięte. A rynek nieruchomości jest dynamicznym sektorem polskiej gospodarki i wprowadzając kolejne zmiany należy uważać, żeby tej dynamiki nie zabić (szczególnie w czasach pandemii), bo w efekcie może ucierpieć cała polska gospodarka.

Cały artykuł został opublikowany w Dzienniku Gazecie Prawnej z 19 października 2020 r., str. C2