Dlaczego nie wprowadzamy w Polsce możliwości rozliczenia straty podatkowej „wstecz” ?
Co do zasady, straty podatkowe z działalności gospodarczej możemy rozliczać w Polsce do „przodu”, odliczając je od dochodu osiągniętego w okresie kolejnych 5 lat (z pewnymi dodatkowymi ograniczeniami). Nie można natomiast rozliczać strat „wstecz”. Możliwość taka istnieje jednak w wielu krajach europejskich i pytanie, czy nie powinna zostać wprowadzona również w Polsce - pisze na łamach Rzeczpospolitej Michał Thedy, doradca podatkowy, partner zarządzający Thedy & Partners.
Zacznijmy od przypomnienia czym jest strata podatkowa. Wystąpi ona wówczas, gdy koszty uzyskania przychodów przewyższą uzyskane przychody. Jeśli w danym roku przedsiębiorca poniósł stratę, może ją odliczyć od dochodu uzyskanego w przyszłości, pomniejszając tym samym podstawę opodatkowania i podatek do zapłaty.
Szczegółowe zasady odliczania strat w działalności gospodarczej są analogiczne dla spółek jak i dla indywidualnych przedsiębiorców (tj. są analogiczne na gruncie CIT i PIT).
Zasady odliczania strat
Zgodnie z tymi zasadami, strata poniesiona w danym roku może być odliczana od dochodu w ciągu pięciu kolejnych lat. Co do zasady, kwota odliczenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% straty z danego roku. Możliwe jest jednak jednorazowe odliczenie straty z danego roku w jednym z kolejno następujących po sobie pięciu latach podatkowych, pod warunkiem, że odliczona kwota nie przekroczy 5 mln zł. Nadwyżka ponad 5 mln zł podlega odliczeniu w pozostałych latach pięcioletniego okresu, przy czym nie może być większa niż 50% kwoty poniesionej straty. Przedsiębiorca może wybrać, kiedy w ciągu tych pięciu lat odliczy stratę i w jakiej wysokości. Oczywiście w sytuacji, gdy w danym roku nie uzyskał dochodu, nie będzie miał możliwości odliczenia straty. Może się też zdarzyć tak, że nie uzyska dochodu w żadnym z kolejnych 5 lat, a tym samym nie odliczy też poniesionej straty.
Warto dodać, że u przedsiębiorców opodatkowanych CIT występują dwa źródło przychodów – zyski kapitałowe oraz tak zwane przychody pozostałe (operacyjne). Straty powstałe w jednym źródle, mogą być odliczane tylko i wyłącznie od dochodów z tego samego źródła. Przykładowo, w spółce handlowej strata na sprzedaży akcji w spółce zależnej (zyski kapitałowe) nie może pomniejszyć dochodu z operacyjnej działalności handlowej (przychody operacyjne).
Ważne: Aby odliczyć stratę za lata ubiegłe nie trzeba czekać do momentu złożenia zeznania rocznego. Można odliczyć ją „na bieżąco” w trakcie roku podatkowego ustalając kwoty zaliczek na podatek. Oczywiście, jeśli w rozliczeniu rocznym okaże się, że za cały rok przedsiębiorca poniósł stratę, nie straci on kwoty straty, którą odliczył „w zaliczkach” w ciągu roku. Kwotę tę będzie można odliczyć w kolejnych latach.
Cały artykuł można przeczytać w Rzeczpospolitej z 24 kwietnia 2023 r., str.: D4-D5